آرتریت نوجوانی

گاهی اوقات کودکان از درد در مفاصل خود شکایت می کنند. یک مفصل محلی است که انتهای استخوان ها مانند مفصل زانو، مفصل شانه یا مفاصل کوچک انگشتان دست و پا به هم می رسند. درد مفصلی در کودکان می تواند به دلیل موارد مختلفی ایجاد شود. اما اگر مفاصل کودک به مدت ۶ هفته متوالی یا بیش تر متورم شود، او ممکن است با آرتریت نوجوانی (JA) مبتلا باشد.

آرتریت نوجوانی یک بیماری مزمن و طولانی مدت است. این بیماری شایع ترین شکل آرتریت در کودکان است. این بیماری تقریبا ۳۰۰,۰۰۰ کودک زیر ۱۸ سال را در ایالات متحده درگیر می کند. به طور کلی، چند نوع آرتریت نوجوانی وجود دارد. تقریبا همه آن ها با آرتریت روماتوئید در بزرگسالان متفاوت هستند. به همین دلیل اصطلاح “آرتریت روماتوئید نوجوانی (JRA)” به طور گسترده ای استفاده نمی شود.

آرتریت نوجوانی چیست؟

آرتریت نوجوانی یک بیماری خودایمنی محسوب می شود. این بدان معنی است که بدن به سلول ها و بافت های سالم خودی حمله می کند. آرتریت از التهاب مفصلی مداوم در چهار مرحله حاصل می شود:

• التهاب مفصل
• سفتی مفصل (کنتراکچر)
• آسیب مفصل
• تغییر در رشد مفصل

در برخی موارد، علائم آرتریت نوجوانی خفیف است و به بیماری و دفورمیتی مفصلی بیشتر پیشروی نمی کند. آرتریت نوجوانی در موارد شدید، می تواند آسیب مفصلی و بافتی شدیدی ایجاد کند. همچنین می تواند مشکلاتی در رشد و نمو استخوان ایجاد کند.

تا سال ها اعتقاد بر این بود که بیشتر کودکان در نهایت از آرتریت نوجوانی فراتر می روند. اکنون مشخص شده است که نیمی از کودکان مبتلا به آرتریت نوجوانی ۱۰ سال پس از تشخیص دارای آرتریت فعال خواهند بود مگر اینکه درمان تهاجمی دریافت کنند.

انواع آرتریت نوجوانی

سه نوع اصلی از آرتریت نوجوانی وجود دارد. این طبقه بندی بر اساس علائم، تعداد مفاصل درگیر و وجود آنتی بادی های خاص در خون صورت می گیرد. پزشکان برای پیش بینی نحوه پیشرفت بیماری، آرتریت نوجوانی را طبقه بندی می کنند. سه نوع اصلی آرتریت نوجوانی وجود دارد:

•  اولیگوآرتیکولار
•  پلی آرتیکولار
•  سیستمیک

 اولیگوآرتیکولار

اولیگوآرتیکولار (که قبلا به آن pauciarticular می گفتند) به معنای “مفاصل اندک” است. در این نوع آرتریت نوجوانی، فقط تعداد اندکی از مفاصل درگیر می شوند. در حدود ۵۰ درصد از کودکان مبتلا به آرتریت نوجوانی به نوع اولیگوآرتیکولار مبتلا هستند. دختران کم تر از ۸ سال بیش تر به آن مبتلا می شوند.

در نیمی از کودکان مبتلا به آرتریت نوجوانی، فقط یک مفصل، معمولا زانو یا مچ پا درگیر می شوند. این بیماری آرتریت نوجوانی مونوآرتیکولار نامیده می شود. در اکثر موارد، این آرتریت بسیار خفیف است و با گذشت زمان، علائم ممکن است کاهش یابد یا به طور کلی از بین برود.

این آرتریت در برخی از کودکان چهارمفصل و یا تعداد کم تری از مفاصل را تحت تاثیر قرار می دهد. مفاصل مبتلا عبارتند از: زانو، مچ پا یا مچ دست. درگیری انگشتان دست و یا پا غیر معمول است‌.

آرتریت نوجوانی اولیگوآرتیکولار همچنین ممکن است موجب التهاب چشمی شود. برای جلوگیری از نابینایی، کودک شما ممکن است نیاز به معاینه منظم چشم توسط یک پزشک متخصص بیماری های چشمی (افتالمولوژیست) داشته باشد. مشکلات چشمی ممکن است تا بزرگسالی ادامه یابد.

پلی آرتیکولار

حدود ۳۰ درصد از کودکان مبتلا به آرتریت نوجوانی به نوع پلی آرتیکولار مبتلا هستند. این نوع آرتریت در دختران از پسران شایع تر است.

آرتریت نوجوانی پلی آرتیکولار پنج مفصل و یا تعداد بیش تری از مفاصل کوچک تر (مانند دست ها و پاها) را درگیر می کند. معمولا مفاصل مبتلا در هر دو سمت بدن واقع شده اند. این نوع آرتریت نوجوانی نیز می تواند مفاصل بزرگ را درگیر کند.

کودکانی که دارای آنتی بادی خاصی به نام فاکتور روماتوئید (RF) IgM در خونشان هستند، اغلب مبتلا به شکل شدیدتری از بیماری مبتلا میشوند. آنتی بادی ها پروتئین هایی در خون هستند که معمولا توسط بدن برای مقابله با عفونت از طریق پاسخ ایمنی استفاده می شوند. در این شکل از آرتریت، آنتی بادی IgM RF به بافت های خودی بدن حمله می کند. پزشکان معتقدند که این نوع آرتریت با آرتریت روماتوئید بزرگسالان یکسان است.

سیستمیک

در حدود ۲۰ درصد از کودکان مبتلا به آرتریت نوجوانی به نوع سیستمیک مبتلا هستند.

این نوع آرتریت نوجوانی موجب تورم، درد و محدودیت حرکتی در حداقل یک مفصل می شود. علائم فرعی شامل التهاب اندام های داخلی مانند قلب، کبد، طحال و غدد لنفاوی هستند. تب حداقل ۱۰۲ درجه فارنهایت به مدت ۲ هفته یا بیش تر حاکی از این تشخیص است. در صورت عدم درمان مناسب، در کودکان مبتلا به آرتریت نوجوانی سیستمیک ممکن است آرتریت در بسیاری از مفاصل ایجاد شود و مبتلا به آتریت شدیدی گردند که تا بزرگسالی ادامه می یابد.

علت مبتلا شدن به آرتریت نوجوانی

هیچ کس به طور دقیق علت آرتریت نوجوانی را نمی داند. محققان معتقدند که برخی از کودکان دارای ژن هایی هستند که احتمال ابتلا به بیماری را در آن ها بیش تر می کند. قرارگیری در معرض هر چیزی در محیط (مانند یک ویروس) باعث آرتریت نوجوانی در این کودکان می شود. آرتریت نوجوانی ارثی نیست، بنابراین ابتلای بیش از یک کودک در یک خانواده بسیار نادر است.

علائم آرتریت نوجوانی

آرتریت نوجوانی هر کودک را به طور متفاوتی تحت تأثیر قرار می دهد و می تواند برای مدت زمان نامعلومی ادامه یابد. ممکن است گاهی اوقات علائم تخفیف یافته یا ناپدید شوند (بهبودی). همچنین موارد دیگری نیز وجود دارد که علائم بدتر می شوند (عود کردن). بعضی اوقات، ممکن است علائم در یک کودک یک یا دو بار عود کند و دیگر هرگز علائمی نداشته باشد. در سایر کودکان این امکان وجود دارد که علائم عود کند و کودک دچار التهاب و علائم مکرر شود که هرگز از بین نمی رود.

شایع ترین علائم آرتریت نوجوانی عبارتند از:

1.  مفاصل دردناک در صبح که تا بعد از ظهر بهبود می یابند. گاهی اوقات، نخستین نشانه بیماری لنگش صبحگاهی ناشی از آسیب زانو است. دست ها و پاها نیز ممکن است درگیر شوند.
2.  تورم مفصلی و درد نیز ممکن است ملاحظه شود. اگرچه ممکن است کودکان خردسال از درد شکایتی نکنند، کودک ممکن است احساس تحریک پذیری یا خستگی داشته باشد و نخواهد بازی کند. گاهی اوقات، آرتریت نوجوانی باعث تورم غدد لنفاوی در گردن و سایر بخش های بدن می شود.
3.  مفاصل ممکن است در اثر لمس ملتهب و گرم شوند. در کمتر از نیمی از موارد در آرتریت نوجوانی، اندام های داخلی ممکن است ملتهب شوند.
4.  عضلات و سایر بافت های نرم اطراف مفصل ممکن است ضعیف شوند.
5.  در موارد خاص، کودکان دارای تب بالا و بثورات صورتی روشن هستند که ممکن است خیلی سریع تر ناپدید شوند.
6.  در برخی از کودکان مشکلات رشد ایجاد می شود. مفاصل ممکن است خیلی سریع یا خیلی آهسته، به طور غیر یکنواخت، یا به یک سمت رشد کنند. این می تواند یک پا یا بازو را از دیگری بلندتر کند. رشد کلی نیز ممکن است کند باشد.

برخی از کودکان مبتلا به آرتریت نوجوانی دارای مشکلات چشمی به نام ایریدوسیکلیت هستند. این مورد توسط افتالمولوژیست (چشم پزشک) قابل درمان است. وجود مشکلات چشمی به تائید تشخیصی کمک می کند. ایریدوسیکلیت بدون درمان، منجر به آسیب چشمی غیر قابل درمان می شود. بیش تر بیماران دارای هیچ علامتی از ابتلا به ایریدوسیکلیت نیستند و تنها راه تشخیصی سریع این مورد معاینه با اسلیت لامپ است.

معاینه پزشک

تشخیص و درمان به موقع، می تواند التهاب را کنترل کند، درد را تسکین دهد، از آسیب مفصلی جلوگیری کند، و توانایی عملکرد کودک را حفظ کند.

ارتوپد طیف وسیعی از آزمایش ها را تجویز می کند. یک شرح حال کامل پزشکی و معاینه بدنی، آزمایش خون، و عکس اشعه ایکس به پزشک شما کمک خواهد کرد سایر شرایط مسبب آرتریت را رد کند.

شرح حال بالینی

پزشک شرح حال کامل پزشکی کودک را بررسی خواهد کرد.

او می خواهد بداند که چه مدت فرزند شما با مشکلات درد و تورم مفصل دست و پنجه نرم می کند، و اینکه علائم بهتر یا بدتر می شوند. پزشک می خواهد بداند آیا کودک در هنگام برخاستن از خواب بعد از استراحت احساس سفتی می کند و اینکه آیا مفاصل متورم هستند. وی به دنبال سایر علائم مانند آسیب، بیماری دیگر – مانند بیماری لایم – یا سابقه خانوادگی بیماری خود ایمنی خواهد بود.

 معاینه بدنی

پزشک مفاصل کودک شما را بررسی خواهد کرد. وی نشانه های تورم، گرمی و کاهش محدوده حرکتی را بررسی خواهد کرد. پزشک همچنین برای جستجوی نشانه های جمع شدگی (آتروفی)، عضلات نزدیک مفاصل را بررسی خواهد نمود.

تست های آزمایشگاهی

آزمایش بر روی خون، مفصل، و مایعات بافتی می تواند به رد سایر شرایط با امکان ایجاد علائم مشابه کمک کند. این آزمایش ها نیز ممکن است برای طبقه بندی نوع آرتریت نوجوانی به کار رود.

عکس اشعه ایکس

عکس اشعه ایکس تصاویر واضحی از ساختارهای متراکم مانند استخوان فراهم می کند. پزشک شما ممکن است به آن ها دستور بدهد که به دنبال آسیب به استخوان یا هرگونه پیشرفت غیرمعمول استخوان باشند.

درمان آرتریت نوجوانی

درمان آرتریت نوجوانی برای کاهش تورم، حفظ حرکت کامل مفاصل آسیب دیده و تسکین درد طراحی شده است. از آنجا که آرتریت جوانی ممکن است عوارضی مانند انقباض مفصل، آسیب بافت نرم (مانند تاندون ها) یا مشکلات مفصلی داشته باشد، برنامه های درمانی عوارض را نیز شناسایی، پیشگیری و درمان می کنند.

درمان غیر جراحی

داروها: مهمترین بخش هر برنامه درمانی برای آرتریت نوجوانی، دارو است. فرزند شما ممکن است چندین سال به داروهای خاصی نیاز داشته باشد تا زمانی که آرتریت نوجوانی دیگر فعال نباشد. پس از ناپدید شدن درد مفاصل، تورم و التهاب، زمان قطع داروها توسط پزشک کودک تعیین می شود.
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) اغلب اولین نوع داروهای توصیه شده هستند. این داروها معمولاً ایبوپروفن یا ناپروکسن هستند و در درجه اول برای کاهش التهاب و تسکین درد استفاده می شوند. NSAID ها به آرام شدن این بیماری کمک می کنند.
اگر NSAID ها علائم را تسکین ندهند، داروهای ضد روماتیسمی تعدیل کننده بیماری (DMARDs) گام بعدی هستند. DMARD ها پیشرفت آرتریت نوجوانان را کند یا متوقف می کنند، اما ممکن است هفته ها یا ماه ها طول بکشد تا علائم کاهش بیابد. رایج ترین داروی مورد استفاده از این این دسته متوترکسات است. گاهاً آزولفیدین نیز تجویز می شود.
پزشک شما ممکن است از فرزندتان بخواهد که داروهای ضد روماتیسم تعدیل کننده بیماری را همراه با داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مصرف کند.
عوامل بیولوژیکی نیز دسته جدیدی از داروها هستند که پیشرفت بیماری را کند یا متوقف می کنند. این داروها معمولاً فقط در صورتی استفاده می شوند که داروهای ضد روماتیسم تعدیل کننده بیماری موثر واقع نشوند یا بیمار مبتلا به آرتریت مفصل ساکروایلیاک باشد.
کورتیکواستروئیدها داروهای قوی تری هستند که ممکن است در درمان آرتریت شدید نوجوانان استفاده شوند. کورتیکواستروئیدها از طریق دهان (خوراکی) یا تزریق داخل وریدی می توانند علائم جدی مانند التهاب کیسه اطراف قلب را کاهش دهند. اگر فقط یک یا دو مفصل درگیر باشد، کورتیکواستروئیدها ممکن است مستقیماً به مفصل تزریق شوند. با این حال، کورتیکواستروئیدها می توانند عوارض جانبی ناخواسته ای مانند تداخل در رشد کودک، افزایش وزن، ضعیف شدن استخوان ها و افزایش حساسیت به عفونت ها را ایجاد کنند.
رعایت دقیق دستورالعمل پزشک هنگام مصرف کورتیکواستروئیدها بسیار مهم است.

تراپی: ورزش به حفظ تن ماهیچه ها و همچنین به حفظ و بازیابی دامنه حرکت و عملکرد مفصل کمک می کند. پزشک شما ممکن است یک فیزیوتراپ را برای طراحی یک برنامه ورزشی مناسب توصیه کند. البته این موضوع حائز اهمیت است که فعالیتتان را با استراحت متعادل کنید.
اگرچه درد گاها فعالیت های فیزیکی و ورزش را محدود می نماید، کودکان مبتلا به آرتریت نوجوانی اغلب می توانند هنگامی که علائم تحت کنترل هستند به طور کامل در این گونه فعالیت ها شرکت کنند. شنا کردن ورزش بسیار مناسبی برای اینگونه افراد است زیرا در آن بدون آنکه بر مفاصل فشاری وارد شود از تعداد زیادی از مفاصل و ماهیچه ها استفاده می شود.
در برخی موارد، آتل ها و سایر وسایل می توانند به حفظ هم ترازی مفصل کمک کنند.

آتل بندی: آتل بندی در کودکان مبتلا به آرتریت نوجوانان، چه در شب و چه در روز، برای کاهش التهاب و جلوگیری از انقباضات مفید است. آتل (بریس های ساخته شده از پلاستیک یا مواد دیگر) اغلب در بازو و دست برای جلوگیری از انقباض انگشتان و مچ دست استفاده می شود.

سایر موارد: علاوه بر داروها، حمام گرم و یا یک پتوی برقی ممکن است به تسکین درد مفاصل کمک کند.

درمان جراحی

اغلب برای درمان آرتریت نوجوانان نیازی به جراحی نیست. در اشکال بسیار شدید آرتریت نوجوانان یا با عوارض بسیار شدید ، ممکن است جراحی برای بهبود موقعیت مفصل ضروری باشد. نمونه ای از این امر ممکن است زمانی باشد که مفصل دچار تغییر شکل شده است.
تعویض مفصل – که اغلب برای درمان بزرگسالان مبتلا به آرتریت استفاده می شود – تقریبا هیچ جایی در درمان کودکان ندارد.

زندگی با آرتریت نوجوانان
گزینه های درمانی زیادی برای آرتریت نوجوانان وجود دارد. هدف اولیه از همه گزینه های درمانی، بهبود تدریجی است. درمان همچنین بر حفظ کیفیت زندگی کودکان از طریق امکان مشارکت آنها در بازی، ورزش، مدرسه و فعالیت های اجتماعی متمرکز است.
علاوه بر گزینه های درمانی، مدرسه و معلمان کودک می توانند منبع مهمی باشند. آنها ممکن است بتوانند برنامه های درسی مفیدی را تدریس کنند که در مورد آرتریت نوجوانان به همکلاسی های آنها آموزش دهد.

با توجه مناسب، اکثر کودکان مبتلا به آرتریت نوجوانان به طور عادی در دوران مدرسه پیشرفت می کنند.