استخوان ران شما (فمور) طولانی‌ترین و قوی‌ترین استخوان بدن شماست. از آنجایی که استخوان ران مقاومت زیادی دارد، معمولاً برای شکستن آن به نیروی زیادی نیاز است. به عنوان مثال، تصادف، علت شماره یک شکستگی استخوان ران است.
قسمت بلند و مستقیم استخوان ران، فمورال شفت نامیده می‌شود. وقتی در هر نقطه‌ای از طول این استخوان شکستگی ایجاد شود، شکستگی فمورال شفت نامیده می‌شود. این نوع شکستگی تقریباً همیشه برای بهبودی نیاز به جراحی دارد.
استخوان ران از زیر لگن تا جایی که استخوان در زانو شروع به باز شدن می‌کند امتداد دارد.
انواع شکستگی فمورال شفت
شکستگی استخوان ران بسته به نیرویی که باعث شکستگی می‌شود، بسیار متفاوت است. تکه‌های استخوان ممکن است در جای خود بشکنند (شکستگی پایدار) یا خارج از ردیف استخوان باشند (شکستگی جابجا شده). پوست اطراف شکستگی ممکن است آسیب ندیده باشد (شکستگی بسته) یا استخوان پوست را سوراخ کرده باشد (شکستگی باز).
پزشکان با استفاده از سیستم‌های طبقه بندی شکستگی‌ها را توصیف می‌کنند.
شکستگی استخوان ران بسته به موارد زیر طبقه بندی می‌شود:
- محل شکستگی (شفت فمورال به یک سوم تقسیم می‌شود: دور، میانی، نزدیک)
- الگوی شکستگی (به عنوان مثال، استخوان می‌تواند در جهات مختلف شکسته شود، مانند عرضی، طولی، یا در وسط)
- آیا پوست و عضله روی استخوان در اثر آسیب پاره شده است یا خیر
رایج‌ترین انواع شکستگی‌های شفت فمورال عبارتند از:
شکستگی عرضی: در این نوع شکستگی، شکستگی یک خط افقی مستقیم است که از شفت فمورال عبور می‌کند.
شکستگی مورب: این نوع شکستگی دارای یک خط زاویه دار در سراسر شفت است.
شکستگی مارپیچی: خط شکستگی شفت را مانند حلقه‌های روی یک آب نبات احاطه می‌کند. فشار نیروی پیچشی به ران باعث این نوع شکستگی می‌شود.
شکستگی خرد کننده: در این نوع شکستگی استخوان به سه تکه یا بیشتر شکسته شده است. در بیشتر موارد، تعداد قطعات استخوان با مقدار نیروی مورد نیاز برای شکستن استخوان مطابقت دارد.
شکستگی باز: اگر استخوان به گونه‌ای بشکند که قطعات استخوانی از پوست بیرون بزنند یا زخم به سمت استخوان شکسته امتداد یابد، شکستگی را شکستگی باز یا ترکیبی می‌گویند. شکستگی‌های باز اغلب آسیب بیشتری به عضلات، تاندون‌ها و رباط‌های اطراف وارد می‌کنند. معمولاً عوارض بیشتری- به خصوص عفونت دارند و به زمان بیشتری برای بهبودی نیاز دارند.
(سمت چپ) یک شکستگی مورب دارای یک خط زاویه دار در سراسر شفت است. (راست) یک شکستگی خرد کننده که استخوان به سه تکه یا بیشتر شکسته می‌شود.
علت شکستگی استخوان ران
شکستگی استخوان ران در افراد جوان اغلب به دلیل نوعی برخورد یا تصادف شدید رخ می‌دهد. شایع‌ترین علت شکستگی شفت استخوان ران، تصادفات وسایل نقلیه یا موتور سیکلت است. برخورد پیاده با ماشین یا سقوط از ارتفاع و زخمی شدن با گلوله نیز از سایر عوامل محسوب می‌شوند.
یک حادثه با شدت کمتر، مانند زمین خوردن، ممکن است باعث شکستگی شفت فمورال در افراد مسنی شود که استخوان‌های ضعیف‌تری دارد.
علائم شکستگی استخوان ران
شکستگی شفت فمورال معمولاً باعث درد شدید و آنی می‌شود. نمی‌توانید روی پای آسیب‌دیده بایستید، و ممکن است شکلش تغییر کند مثلاً کوتاه‌تر از پای دیگر شده و دیگر صاف نباشد.
نحوه تشخیص شکستگی فمورال
تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی
مهم است که جراح لگن شما از جزئیات نحوه آسیب دیدگی پایتان مطلع باشد. به عنوان مثال، اگر در یک تصادف رانندگی بوده باشید، دادن اطلاعاتی مانند اینکه با چه سرعتی حرکت می‌کردید، راننده یا مسافر بودید، کمربند ایمنی خود را بسته بودید و ایربگ ها باز شدند یا خیر به پزشک کمک می‌کند تا تا تشخیص دهد که چگونه آسیب دیده‌اید و آیا ممکن است جای دیگرتان هم آسیب دیده باشد یا خیر.
همچنین برای پزشک مهم است که بداند آیا شما مشکلات دیگری مانند فشار خون بالا، دیابت، آسم یا آلرژی دارید یا خیر. پزشک از شما می‌پرسد آیا دخانیات یا داروی خاصی مصرف می‌کنید.
پس از بحث در مورد آسیب و سابقه پزشکی‌تان، پزشک معاینه دقیقی انجام خواهد داد. او وضعیت کلی شما را ارزیابی می‌کند و سپس روی پایتان تمرکز می‌کند. پزشک به دنبال موارد زیر خواهد بود:
- تغییر شکل آشکار ران/ پا (زاویه غیرمعمول، پیچ خوردگی یا کوتاه شدن ساق پا)
- ترک در پوست
- کبودی
- قطعات استخوانی که ممکن است روی پوست فشار بیاورند
پس از معاینه چشمی، پزشک پدر امتداد ران، ساق و پای شما را لمس می‌کند تا هرگونه ناهنجاری و سفت شدن پوست و عضلات اطراف ران را بررسی کند. او همچنین نبضتان را می‌گیرد. اگر بیدار باشید، پزشک حس و حرکت در پا و ران را آزمایش می‌کند.
آزمایشات تصویربرداری
آزمایشات تصویربرداری اطلاعات بیشتری در مورد آسیب شما به پزشک ارائه می‌دهد.
اشعه ایکس. رایج‌ترین راه برای بررسی شکستگی با اشعه ایکس است که تصاویر واضحی از استخوان ارائه می‌دهد. اشعه ایکس می‌تواند نشان دهد که آیا استخوان سالم است یا شکسته.همچنین می‌تواند نوع شکستگی و محل قرارگیری آن در داخل استخوان ران را نشان دهد.
اشعه ایکس شکستگی عرضی استخوان ران را نشان می‌دهد. شکاف یک خط افقی مستقیم در سراسر شفت است.
اسکن‌های توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن). اگر پزشک پس از بررسی عکسبرداری با اشعه ایکس همچنان به اطلاعات بیشتری نیاز داشته باشد، ممکن است سی تی اسکن را درخواست کند. سی تی اسکن تصویر قسمتی از اندام شما را نشان می‌دهد. می‌تواند اطلاعات ارزشمندی در مورد شدت شکستگی به پزشک دهد. به عنوان مثال، گاهی اوقات خطوط شکستگی بسیار نازک هستند و در عکسبرداری با اشعه ایکس به سختی قابل مشاهده‌اند. سی تی اسکن می‌تواند به پزشک کمک کند تا خطوط را با وضوح بیشتری ببیند.
درمان شکستگی استخوان ران
درمان غیر جراحی
اکثر شکستگی‌های استخوان ران برای بهبودی نیاز به جراحی دارند. درمان شکستگی شفت فمورال بدون جراحی زیاد رایج نیست. کودکان بسیار خردسال گاهی با گچ درمان می‌شوند.
درمان جراحی
زمان انجام جراحی اکثر شکستگی‌های استخوان ران در عرض 24 تا 48 ساعت تعیین می‌شود. گاهی اوقات، جراحی ممکن است تا تثبیت وضعیت سایر آسیب‌های مهلک یا شرایط پزشکی ناپایدار به تعویق بیافتد. برای کاهش خطر عفونت، شکستگی‌های باز به محض رسیدن به بیمارستان با آنتی بیوتیک درمان می‌شوند. زخم باز، بافت‌ها و استخوان در طول جراحی تمیز می‌شود.
برای فاصله زمانی بین مراقبت‌های اولیه اورژانسی و جراحی، پزشک ممکن است پای شما را در یک آتل بلند یا در حالت کشش قرار دهد. به این دلیل که استخوان‌های شکسته شما تا حد ممکن در یک راستا قرار گیرند و پا بعداً کوتاه نشود.
کشش اسکلتی یک سیستم مهره‌ای از وزنه‌های تعادل است که قطعات شکسته استخوان را در کنار هم نگه می‌دارد. پای شما را صاف نگه می‌دارد و اغلب به تسکین درد کمک می‌کند.
فیکساتور خارجی. در این نوع عمل، پین‌ها یا پیچ‌های فلزی در استخوان در بالا و پایین محل شکستگی قرار می‌گیرند. پین‌ها و پیچ‌ها به میله‌ای در خارج از پوست وصل می‌شوند. این دستگاه یک قاب تثبیت کننده است که استخوان‌ها را در موقعیت مناسب نگه می‌دارد.
فیکساتور خارجی معمولاً یک درمان موقت برای شکستگی استخوان ران است. از آنجایی که به راحتی نصب می‌شوند، نگهدارنده های خارجی اغلب زمانی روی بیمار قرار می‌گیرند که آسیب‌های متعددی دیده باشد و هنوز برای جراحی طولانی‌تر و رفع شکستگی آماده نیست. نگهدارنده خارجی ثبات خوب و موقتی را تا زمانی که بیمار به اندازه کافی برای جراحی نهایی آماده شود، فراهم می‌کند. در برخی موارد، نگهدارنده خارجی تا زمانی که استخوان ران به طور کامل بهبود یابد، متصل می‌ماند، اما زیاد رایج نیست.
نگهدارنده خارجی اغلب برای نگه داشتن موقت استخوان‌ها در کنار هم زمانی که پوست و عضلات آسیب دیده‌اند استفاده می‌شود.
پیچ کردن داخل مغز استخوان. در حال حاضر، روشی که اکثر جراحان برای درمان شکستگی‌های استخوان ران استفاده می‌کنند، پیچ کردن داخل مغز استخوان است. در طی این روش، یک میله فلزی با طراحی خاص به کانال استخوان ران وارد می‌شود. میله از روی شکستگی عبور می‌کند تا آن را در موقعیت خود نگه دارد.
پیچ کردن داخل مغز استخوان تثبیت قوی، پایدار و تمام قد را فراهم می‌کند.
پیچ داخل مغز استخوان را می‌توان در کانال ران یا زانو قرار داد. پیچ‌ها در بالا و پایین شکستگی قرار می‌گیرند تا در زمان بهبودی استخوان، ساق پا را در راستای صحیح نگه دارند.
پیچ‌های داخل مغز استخوان معمولاً از تیتانیوم ساخته می‌شوند. آنها در طول و قطرهای مختلف برای نگه داشتن اکثر استخوان‌های ران استفاده می‌شوند.
(سمت چپ) این عکس اشعه ایکس که از پهلو گرفته شده، شکستگی عرضی استخوان ران را نشان می‌دهد. (راست) در این عکس رادیوگرافی نمای جلو، شکستگی با پیچ داخل مغز استخوان درمان شده است.
صفحات و پیچ: در طی این عمل، قطعات استخوانی ابتدا در حالت طبیعی خود قرار می‌گیرند (کاهش می‌یابند). آنها با پیچ‌ها و صفحات فلزی متصل به سطح بیرونی استخوان به هم متصل می‌شوند.
صفحات و پیچ‌ها اغلب زمانی استفاده می‌شوند که پیچ داخل مغز استخوان ممکن نیست، مانند شکستگی‌هایی که به مفاصل لگن یا زانو کشیده می‌شوند.
مراقبت های لازم بعد از عمل شکستگی استخوان ران
معمولاً بین 3 تا 6 ماه طول می‌کشد تا شکستگی‌های استخوان ران به طور کامل بهبود یابند. برخی از آنها حتی بیشتر طول می‌کشد، به خصوص اگر شکستگی باز یا به چند قطعه شکسته شده باشد یا اگر بیمار از دخانیات استفاده کند.
مدیریت درد
درد پس از جراحت یا جراحی بخشی طبیعی از روند بهبودی است. متخصص ارتوپدی و پرستاران شما برای کاهش درد تلاش خواهند کرد تا سریعتر بهبود پیدا کنید.
داروها اغلب برای تسکین درد کوتاه مدت پس از جراحی یا جراحت تجویز می‌شوند. انواع زیادی از داروها برای کمک به مدیریت درد در دسترس هستند که عبارتند از استامینوفن، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، گاباپنتینوئیدها، شل کننده‌های عضلانی، مسکن ها و داروهای ضد درد موضعی. پزشک ممکن است از ترکیبی از این داروها برای تسکین درد و همچنین به حداقل رساندن نیاز به مسکن استفاده کند. برخی از داروهای مسکن می‌تواند عوارض جانبی داشته باشند که بر توانایی شما در رانندگی و انجام فعالیت‌های دیگر تأثیر می‌گذارد. پزشک در مورد عوارض جانبی داروهای مسکن با شما صحبت خواهد کرد.
توجه داشته باشید اگرچه مسکن ها به تسکین درد پس از جراحی یا آسیب کمک می‌کنند، اما نوعی ماده مخدر هستند و می‌توانند اعتیادآور باشند. وابستگی به مسکن ها مصرف بیش از حد به یک موضوع بهداشت عمومی مهم در جهان تبدیل شده است. استفاده از مسکن ها فقط طبق دستور پزشک ممکن است. به محض اینکه درد شما شروع به بهبود کرد، مصرف مسکن را متوقف کنید. اگر دردتان طی چند روز پس از درمان بهتر نشد، با پزشک خود صحبت کنید.
تحمل وزن
بسیاری از پزشکان حرکت پا را در اوایل دوره بهبودی توصیه می‌کنند. بسیار مهم است که دستورالعمل پزشک خود را برای حرکت دادن پای آسیب دیده خود دنبال کنید تا دچار مشکل نشوید.
در برخی موارد، پزشکان به بیماران اجازه می‌دهند تا حداکثر وزن ممکن را بلافاصله پس از جراحی روی پا بیاندازند. با این حال، شاید تا زمانی که شکستگی شروع به بهبود نکند، نتوانید وزن کامل خود را روی پایتان بیاندازید. حتماً دستورالعمل‌های پزشک خود را به دقت دنبال کنید.
وقتی شروع به راه رفتن می‌کنید، احتمالاً باید از عصا یا واکر برای نگه داشتن خود استفاده کنید.
فیزیوتراپی
از آنجایی که به احتمال زیاد قدرت عضلانی ناحیه آسیب دیده را از دست خواهید داد، تمرینات در طول فرآیند بهبودی مهم هستند. فیزیوتراپی به بازیابی قدرت ماهیچه‌ای طبیعی، حرکت مفاصل و انعطاف پذیری کمک می‌کند. همچنین می‌تواند باعث بهبود مدیریت درد بعد از جراحی شود.
یک فیزیوتراپیست به احتمال زیاد تمرینات خاصی را در زمانی که هنوز در بیمارستان هستید به شما آموزش می‌دهد. درمانگر همچنین کمک می‌کند تا نحوه استفاده از عصا یا واکر را یاد بگیرید.
عوارض شکستگی شفت فمورال
شکستگی شفت فمورال می‌تواند باعث آسیب و عوارض بیشتر شود.
- انتهای استخوان‌های شکسته اغلب تیز هستند و گته رگ‌های خونی یا اعصاب اطراف بریده یا پاره می‌کنند، اگرچه این مورد بسیار نادر است.
- ممکن است سندرم کمپارتمان حاد ایجاد شود. یک وضعیت دردناک که فشار درون ماهیچه‌ها به سطوح خطرناکی می‌رسد. این فشار می‌تواند جریان خون را کاهش دهد که از رسیدن مواد غذایی و اکسیژن به سلول‌های عصبی و عضلانی جلوگیری می‌کند. مگر اینکه فشار به سرعت کاهش یابد، ممکن است ناتوانی دائمی ایجاد شود. نیاز به جراحی اورژانسی دارد. در طول این عمل، جراح شما برش‌هایی را در پوست و پوشش عضلانی‌تان ایجاد می‌کند تا فشار را کاهش دهد.
- شکستگی‌های باز استخوان را در معرض محیط بیرون قرار می‌دهد. حتی با تمیز کردن خوب استخوان و عضله، استخوان ممکن است عفونی شود. درمان عفونت استخوان دشوار است و اغلب به جراحی‌های متعدد و آنتی بیوتیک های طولانی مدت نیاز دارد.
- گاهی اوقات، رباط‌های اطراف زانو در هنگام شکستگی شفت فمورال آسیب می‌بینند. اگر بعد از جراحی زانو درد داشتید به پزشک خود اطلاع دهید.
عوارض ناشی از جراحی
علاوه بر خطرات جراحی به طور کلی، مانند از دست دادن خون یا مشکلات مربوط به بیهوشی، عوارض جراحی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- عفونت
- آسیب به اعصاب و عروق خونی
- لخته شدن خون
- آمبولی چربی (مغز استخوان وارد جریان خون می‌شود و می‌تواند به ریه‌ها برسد؛ این امر همچنین می‌تواند ناشی از خود شکستگی بدون جراحی نیز اتفاق بیفتد)
- ناهماهنگی یا ناتوانی در قرار دادن صحیح قطعات شکسته استخوان
- جوش خوردن دیرهنگام یا عدم جوش خوردن (زمانی که شکستگی کندتر از حد معمول بهبود می‌یابد یا اصلاً بهبود نمی‌یابد)
- تحریک فلزات (گاهی اوقات انتهای مهره یا پیچ می‌تواند باعث تحریک عضلات و تاندون‌های پوشاننده شود)
