یکی از اتفاق های ناخوشایند موقع راه رفتن و ایستادن، خالی کردن زانو است که برای بعضی افراد پیش می آید. در این حالت، زانوها سست و توخالی می شوند. در نتیجه حرکت دادن زانو و راه رفتن فرد را با وقفه همراه می کند. در این نوشته با مشکل خالی شدن زانو، دلایل این مشکل و درمان خالی کردن زانو آشنا خواهید شد.

ضعف زانو یا خالی ‌کردن زانو عارضه‌ای است که به ‌دلیل وجود آن زانو، احساس لقی یا ناپایداری در مفصل زانو به وجود می آید و زانو ناگهان خم می‌شود. این عارضه می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود که از شایع‌ترین این دلایل می‌توان به آسیب ‌دیدگی رباط زانو، آرتریت، آرتروز و ناپایداری یا لقی کشکک زانو اشاره کرد. مناسب ترین درمان برای هر فرد، با توجه به دلیل بروز این مشکل و وضعیت سلامتی او توسط پزشک تجویز می شود.

اگر زانوهای شما نیز بعضی اوقات ناگهان خالی می شود و از موضوع نگران شده اید، تا انتهای این نوشته با ما همراه باشید تا با انواع مدلهای خالی شدن زانو بیشتر آشنا شوید.

انواع خالی ‌کردن زانو

همانطور که خواندید، خالی کردن زانو زمانی اتفاق می‌افتد که زانو دچار ضعف شده و مفصل آن ناپایدار یا لق می‌شود. در این ‌صورت فرد اتکای خود را از روی زانو از دست داده و نمی‌تواند تعادلش را حفظ کند. خالی شدن داخل زانو و ناپایداری آن می تواند شکلهای مختلفی داشته باشد.

در حالت کلی، خالی کردن زانو دو نوع مختلف دارد:

1. ناپایداری اولیه زانو: در ناپایداری اولیه زانو، مفصل زانو عملا خالی شده و از جای خود در می‌رود. این مشکل به این دلیل به وجود می آید که در یکی از رباط‌های زانو نقص وجود دارد. در بیشتر موارد، ناپایداری یا خالی کردن اولیه زانو در همان لحظه دردناک نیست و بعد از چند لحظه، فرد تازه دردش را حس می کند و شاید شاهد ورم کردن زانوهایش نیز باشد. گاهی اوقات خالی شدن زانو به دلیل جابه‌جا شدن مفصل زانو با خونریزی داخلی زانو و آسیب داخل زانو همراه است. اگر مکررا زانوها خالی شوند، بعد از مدتی مشکل آتریت در فرد به وجود می آید که برای درمان آن باید عمل جراحی انجام شود. همچنین عواملی مانند آسیب‌های رباط‌های زانو، ناپایداری پاتلوفمورال یا آسیب ناحیه پوسترولترال نیز باعث ناپایداری اولیه زانو و خالی کردن آن می شوند.
2. ناپایداری ثانویه زانو: ناپایداری ثانویه زانو به دلیل اتفاقی است که در درون ساختار زانو می افتد و ایجاد درد و ناراحتی می کند. ناپایداری ثانویه زانو وقتی به وجود می آید که عضلات چهار سر ران برای کاهش فشار وارده روی مفصل درناک زانو، شل می شوند. با شل شدن عضلات چهار سر ران، پاها نیز خم می شوند و فرد احساس می کند که زانوهایش خالی شده است. ناپایداری ثانویه زانو به دلیل پارگی مینیسک زانو، وجود جسم آزاد درون ساختار زانو، آرتریت یا سینوویت ممکن است اتفاق بیفتد.

برای برطرف کردن مشکل خالی کردن زانو، باید مشکلات ساختاری زانو را برطرف کرد تا فرد دیگر شاهد خالی شدن، شل شدن یا ضعف در زانوهایش نباشد.

بعضی از افراد دائما شاهد خالی شدن زانوهایشان به صورت مکرر هستند که با درد ناگهانی و تیر کشیدن همراه است. گاهی اوقات احساس لغزش در مفصل زانو با عدم تعادل در هنگام راه رفتن همراه است و در نتیجه به احتمال زیاد این موضوع باعث می شود هنگام راه رفتن یا ایستادن تعادلتان را از دست بدهید و به زمین بیفتید که اتفاق ناخوشایندی است.

بعضی از افراد هم خالی شدن زانو و زانو درد را با قفل شدن زانو تجربه می کنند؛ یعنی نه تنها مفصل زانویشان دچار لغزش و ناپایداری می شود، بلکه زانوهایشان قفل هم می شوند و نمی توانند به راه رفتن و حرکت کردن ادامه دهند! این نوع خالی کردن زانو به دلیل پارگی غضروف مينيسک زانو اتفاق می افتد؛ در این شرایط، تکه های پاره شده غضروف مینیسک در بین استخوانهای زانو گیر می کند و در نتیجه زانو قفل می شود.

خالی شدن زانو به دلیل ناپایداری مفصل پاتلوفمورال

یکی دیگر از دلایل لقی کشکک زانو و خارج شدن کشکک زانو از جای خود، ناپایداری مفصل پاتلوفمورال است که می تواند یک زانو یا هر دو زانو را درگیر کند. وقتی کشکک زانو به کمک عضلات ران و دیگر عضلات مجاور در جای اصلی خود ثابت نگه داشته نشوند، مفصل پاتلوفمورال ناپیدار می شود و زانوها شل و لق می شوند.

دلایل و علت‌ های خالی کردن زانو

همانطور که گفته شد، خالی کردن زانو به دلایل مختلفی در افراد متفاوت ایجاد می‌شود که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. پارگی رباط‌های زانو: در اغلب موارد، علت ضعف زانو و ناپایداری مفصل زانو، آسیب ‌دیدگی یک یا چند عدد از رباط‌هایی است که زانو را به‌ صورت پایدار نگه می‌دارند. در واقع، در زانو چهار رباط اصلی وجود دارد که هر کدام وظیفه خاصی را به عهده داشته و مانع از خم‌ شدن زانو از قسمت‌های مختلف می‌شوند. وقتی هرکدام از این رباط ها آسیب ببینند یا پاره شوند، زانوها خالی شده و ضعیف می شوند.
2. پارگی مینیسک‌ ها: منیسک های زانو، دو عدد غضروف شبیه به حرف c انگلیسی هستند که هم به عنوان ضربه گیر برای زانو عمل می کند و آن را پایدار نگه می دارد. پارگی منیسک غالبا در زمان پایین رفتن از پله ها و حالت اسکات در ورزش رخ می دهد. وقتی منیسک های زانو آسیب می بینند یا پاره می شوند، مفصل زانو ناپایدار شده و در هنگام راه رفتن خالی می شود.
3. ناپایداری کشکک زانو یا لقی کشکک زانو: یکی دیگر از دلایل مهم خالی شدن زانو، این است که کشکک زانو از محل اصلی خود خارج می شود. مکان اصلی قرار گرفتن کشکک زانو در پایین‌ترین قسمت استخوان ران و در شیار پاتلوفمورال است و همانجا می لغزد؛ حالا اگر کشکک زانو از مکان دقیقش خارج شود، خالی کردن زانو اتفاق می افتد. اگر به کشکک زانو ضربه مستقیم وارد شود یا در زمان ورزش، زانو به صورت غیرطبیعی بپیچد، کشکک از شیارش خارج می شود و مشکل ناپایداری کشکک زانو به وجود می آید. در نتیجه زانوها ناپایدار شده و موقع حرکت کردن ممکن است خالی شوند.
4. سائیدگی غضروف‌های زانو: همانطور که در ابتدای مقاله گفتیم، آرتروز زانو یکی دیگر از دلایل رایج خالی کردن زانو است که مفصل زانو را شل می کند. با افزایش سن، آرتروز زانو هم به وجود می آید. با ابتلا به آرتروز زانو، غضروف ها ساییده می شوند و همین موضوع باعث تخریب تدریجی مینسیک زانو، پاره شدن رباط های داخل زانو، ضعف عضلات مجاور و وجود قطعات آزاد از غضروف درون زانو خواهد شد.
5. ضعیف شدن عضلات اطراف زانو: از دیگر دلایل اصلی و بسیار موثر در مشکل خالی شدن زانو، ضعف عضلات اطراف زانو است. عضلات اطراف زانو، نقش بسیار مهمی در ثابت نگه داشتن مفصل زانو و کششکک زانو دارند. حالا اگر عضلات اطراف زانو ضعیف باشند، نمی توانند استخوان زانو را به خوبی ثابت نگه دارند. در نتیجه در زمان حرکت دادن پاها برای بالا و پایین رفتن از پله ها و فشار آوردن به پا، فرد احساس خالی شدن زانو را تجربه می کند که غالبا با زانو درد همراه است. اگر می خواهید زانوهایتان ناپایدار نشوند، ورزش و تقویت زانو را فراموش نکنید تا عضلات زانو ضعیف نشوند. کم تحرکی و بالا رفتن از جمله عواملی هستند که روی کاهش حجم عضلات و در نتیجه کاهش قدرت آن‌ها تاثیر می گذارند و فرد را با ضعف زانو و درد در پاها درگیر می کند.

خالی شدن زانو به انگلیسی

در انگلیسی، خالی کردن زانو با عبارت Giving Way Knee شناخته می شود. برای درمان خالی کردن زانو هم می توان از روشهای غیرجراحی برای بهبود زانوها استفاده کرد و هم می توان با روش جراحی این مشکل را برطرف کرد. در ادامه با بهترین روشهای درمان خالی کردن زانو آشنا خواهید شد.

خالی شدن زانو در کودکان

خالی شدن زانو موقع راه رفتن از جمله مشکلاتی است که در هر سن و سالی ممکن است به وجود بیاید. کودکان نیز ممکن است چنین چیزی را تجربه کنند که باعث عدم تعادل در هنگام راه رفتن و زمین خوردن آنها می شود! خالی شدن زانو در کودکان ممکن است به دلیل آرتروز زانو، پوکی استخوان یا روماتیسم مفصلی او باشد که باعث خم شدن ناگهانی زانو در کودک می شود و درد و خشکی زانو و بی ثباتی مفصل زانو را به دنبال دارد. برای جلوگیری از آسیب بیشتر، باید کودکتان را در اسرع وقت به دکتر فوق تخصص زانو ببرید تا زانوهایشان را معاینه کند و به علت ضعف زانو پی ببرد.

درمان خالی کردن زانو

افرادی که از خالی کردن زانوهایشان خسته و نگران شده اند، بهتر است سریعتر به دنبال راهکارهای درمانی برای درمان زانوهایشان باشند؛ زیرا این موضوع ممکن است باعث آسیب های جدی زانو، مشکلات متعدد در راه رفتن و… شود. به همین دلیل ویزیت زانوها توسط پزشک متخصص ارتوپدی در تهران را به شما پیشنهاد می کنیم.

شاید بخواهید درمان قطعی خالی کردن زانوها را پیدا کنید تا سریعتر زانوهایتان به حالت اول دربیایند و سالم شوند. بهتر است بدانید انتخاب روش درمانی مناسب برای رفع احساس خالی شدن زانو، کاملا به علت ایجاد این عارضه در زانو بستگی دارد. در مواردی ‌که مشکل خالی کردن زانو و ناپایداری مفصل زانو به‌ صورت محدود احساس می شود و همیشگی نیست، می توان با استفاده از درمان‌هایی مانند داروهای ضدالتهاب، استفاده از کمپرس یخ و استراحت این مشکلات را برطرف کرد؛ اما در موارد شدیدتر باید عمل جراحی زانو انجام شود تا مشکلات مرتبط با کشکک زانو، غضروف زانو و انحراف استخوانهای زانو برطرف شود.

گاهی اوقات خالی شدن زانو منجر به خالی کردن قسمتهای دیگر پا و ناتوانی در حرکت نیز می شود. با توجه به علت خالی کردن مچ پا و زانو درمان‌های زیر برای فرد در نظر گرفته می‌شوند:

• فیزیوتراپی: فیزیوتراپی و انجام حرکات ورزشی باعث بهبود شرایطی می شود که در ایجاد احساس خالی کردن زانو موثر هستند. در بیشتر موارد، درمان با فیزیوتراپی پس از عمل جراحی زانو به منظور بازیابی عملکرد عادی مفصل زانو و توانبخشی بیمار برای راه ‌رفتن و انجام فعالیت‌های عادی بدون احساس درد، انجام می شود.
• بریس زانو: به افرادی که عارضه خالی کردن زانو را به ‌صورت متعدد احساس می‌کنند، توصیه می‌شود که در هنگام راه‌ رفتن، حرکت ‌دادن مفصل زانو یا حتی انجام فعالیت‌های ورزشی پس از ریکاوری از بریس زانو استفاده کنند تا زانوها ثابت بمانند و دیگر شل و لق نشوند.
• سایر روشهای درمانی برای درمان خالی کردن زانو: اگر ناپایداری مفصل زانو و خالی شدن آن به‌دلیل بروز مشکلاتی مانند آسیب در کشکک یا لقی کشکک زانو، آسیب‌های تاندون‌ها، رباط‌ها، آرتروز و سایر مشکلات ساختاری باشد، پزشک متخصص ارتوپد برای درمان درد زانو از روش‌های رایج این طب مانند اوزون ‌درمانی، شاک‌ویوتراپی، لیزرتراپی، مگنت‌تراپی یا درمان‌های دستی استفاده خواهد کرد. در برخی موارد این درمان‌ها در کنار فیزیوتراپی انجام خواهند شد.
• انجام تمرین‌های حرکتی: برای پیشگیری از خالی کردن زانو و درمان این عارضه، انجام چند تمرین حرکتی خاص تاثیر زیادی دارد؛ اما باید بدانید که این تمرینات حرکتی خاص، نباید شدید و با فشار بالا انجام شود؛ بلکه باید تمرینات را به آرامی انجام دهید. بهتر است این حرکات را با حضور یک متخصص انجام دهید تا بهترین و موثرترین نتیجه را بگیرید.
• تغییر سبک زندگی: افرادی که اضافه وزن دارند بیشتر از سایر افراد در معرض عارضه خالی شدن زانو قرار می‌گیرند. به ‌همین دلیل به این افراد توصیه می‌شود که یک برنامه موثر کاهش وزن را دنبال کرده و در کنار آن برای بهبود مشکلات زانو از مکمل‌ها استفاده کنند. همچنین با توجه ‌به اینکه با افزایش سن، به‌طور طبیعی مفاصل زانو تحلیل می‌روند، غالبا مصرف منظم مکمل‌هایی مانند ویتامین C و ویتامین D به افراد میانسال توصیه می‌شود. همچنین معمولا استفاده از گلوکزامین برای کاهش درد مفصل زانو و بهبود شرایط آن موثر است.
• عمل جراحی: همانطور که گفته شد، اگر خالی کردن زانو شدید باشد و باعث آسیب‌دیدگی یا التهاب مفصل زانو و بی‌ثباتی آن شود، غالبا از روش عمل جراحی برای درمان استفاده می‌شود. آرتروسکوپی یکی از روش‌هایی است که با استفاده از آن می‌توان آسیب‌دیدگی رباط زانو را ترمیم کرد. همچنین در مواردی که مینیسک زانو پاره شده یا آسیب دیده است، می‌توان از عمل جراحی استفاده کرده و با برداشتن بخش‌های پاره‌ شده برای رفع و درمان عارضه خالی کردن زانو استفاده کرد. در درمان با جراحی آرتروسکوپی زانو، از ابزار جراحی و دوربین آرتروسکوپی استفاده می شود و سوراخ های کوچکی روی زانو ایجاد خواهد شد. سپس ابزار و وسایل جراحی از این سوراخ ها وارد مفصل زانو می شوند و مشکل زانو برطرف خواهد شد.
• تعویض مفصل زانو: اگر علت ضعف زانو، وجود آرتروز باشد، باید از روش‌های درمانی مناسب برای رفع این مشکل استفاده شود؛ اما در موارد شدیدتر غالبا از عمل جراحی برای جایگزین‌ کردن مفصل زانو در این شرایط استفاده می‌شود.

تشخیص خالی کردن زانو

برای تشخیص خالی کردن زانو، پزشکان متخصص از ابزارهای مخصوص معاینه زانو و پا استفاده می کنند تا بتوانند دلیل ناپایداری مفصل زانو و خالی کردن آن را تشخیص دهند. همچنین ممکن است انجام آزمایش خون را برای تشخیص علت زانو درد توصیه کنند.

پزشک فوق تخصص زانو با بررسی سوابق پزشکی فرد، بررسی آسیب دیدگی زانو و با پرسیدن سوالاتی درباره علائم و احساس فرد در زمان خالی شدن زانو، علت زانو درد را تشخیص می‌دهد. ممکن است پزشک روی زانوی فرد فشار وارد کرده یا از او بخواهد حرکاتی مانند چرخاندن زانو، خم و صاف ‌کردن آن را انجام دهد تا بتواند وجود هرگونه آسیب‌ دیدگی در مفصل زانو را تشخیص دهد. شاید هم نیاز به گرفتن تصاویر ام‌آر‌آی یا اشعه ایکس باشد تا پزشک بتواند وضعیت داخل مفصل زانو را به ‌طور دقیق‌تر بررسی کند. در نهایت با تشخیص دلیل خالی کردن زانو، مناسب ترین روش درمانی برای رفع مشکل در زانو تجویز خواهد شد.

بدترین کار برای درمان خالی کردن زانو، درمانهای خودسرانه و بدون نظارت پزشک است؛ زیرا مشکلات جدی تر و عوارض خطرناک را به دنبال دارد. به همین دلیل، اگر زانوهای شما ناگهان خالی می شود و زانو درد هم دارید، مراجعه سریع به پزشک متخصص زانو را به شما توصیه می کنیم تا سریعتر مشکلتان برطرف شود و زانوهای شما بیشتر آسیب نبینند. شاید بپرسید برای درمان قفل شدن زانو بهتر است به کدام پزشک ارتوپد مراجعه کنید؟

پزشک فوق تخصص زانو برای درمان خالی کردن زانو

اگر می خواهید زانوهایتان را درمان کنید و دیگر شاهد درد و ناراحتی و خالی شدن ناگهانی زانوهایتان نباشید، نزد دکتر شهرستانی ویزیت شوید تا بهترین روش درمان خالی کردن زانو را نزد این پزشک فوق تخصص زانو پیدا کنید. شما می توانید قبل از انجام هر روش درمانی، ابتدا با دکتر شهرستانی مشاوره داشته باشید. چنانچه می خواهید مشکلتان را با یکی از بهترین پزشکان جراح ارتوپد در ایران مطرح کنید، با شماره های زیر در تماس باشید یا به آیدی پیج اینستاگرام دکتر شهرستانی پیام دهید.