در طی جراحی تعویض مفصل زانو، جراح زانوی آسیب دیده را با اجزای مصنوعی که ایمپلنت نامیده میشود، اصلاح میکند.
انواع مختلفی از ایمپلنتها وجود دارد. برند و طراحی مورد استفاده توسط پزشک یا بیمارستان به عوامل زیادی بستگی دارد، از جمله:
- نیازهای شما بر اساس مشکل زانو و آناتومی زانو و همچنین سن، وزن، سطح فعالیت و سلامت عمومی تان
- تجربه و آشنایی پزشک با دستگاه
- هزینه و عملکرد ایمپلنت
با خیال راحت از جراح خود در مورد نوع ایمپلنتی که برای جراحی تعویض مفصل زانو استفاده میشود، سؤال کنید.
اجزای ایمپلنت زانو
ایمپلنتها از آلیاژهای فلزی، مواد سرامیکی و قطعات پلاستیکی محکم ساخته شدهاند. حداکثر سه سطح استخوانی را میتوان در تعویض کامل زانو جایگزین کرد:
- انتهای تحتانی استخوان ران: جزء فلزی رانی در اطراف انتهای استخوان ران منحنی میشود. شیاردار است تا کاسه زانو بتواند با خم شدن و راست شدن زانو به آرامی در برابر استخوان بالا و پایین حرکت کند.
- سطح بالایی استخوان درشت نی (استخوان ساق پا): جزء درشت نی معمولاً یک پلت فرم فلزی مسطح با بالشتکی از پلاستیک محکم و بادوام به نام پلی اتیلن است. برخی از طرحها قسمت فلزی ندارند و در عوض پلی اتیلن مستقیماً به استخوان میچسبد. برای ثبات بیشتر، بخش فلزی جزء ممکن است دارای ساقهای باشد که به مرکز استخوان درشت نی وارد میشود.
- سطح پشت کشکک: جزء کشکک یک قطعه پلی اتیلن گنبدی شکل است که شکل کشکک (کاسه زانو) را تقلید میکند. در برخی موارد، کشکک نیازی به لایه برداری مجدد ندارد.
قطعات به گونهای طراحی شدهاند که فلز همیشه با پلاستیک ارتباط برقرار کند، و حرکت نرم تری را فراهم میکند که منجر به سایش کمتر ایمپلنت میشود.
ملاحظات ایمپلنت
قطعات فلزی ایمپلنت از آلیاژهای مبتنی بر تیتانیوم یا کبالت کروم ساخته شده است. قطعات پلاستیکی از پلی اتیلن پزشکی ساخته شده است. برخی از ایمپلنتها از سرامیک یا مخلوط سرامیک/فلز مانند زیرکونیوم اکسید شده ساخته میشوند. این ایمپلنتها معمولاً بین 15 تا 20 اونس وزن دارند.
معیارهای مواد ایمپلنت زانو
مواد ایمپلنت مورد استفاده باید چندین معیار را داشته باشند:
- آنها باید با زیست بدن سازگار باشند. یعنی نباید توسط بدن پس زده شوند.
- آنها باید بتوانند ساختارهای زانویی را که قرار است جایگزین کنند، تکرار نمایند. آنها باید به اندازه کافی قوی باشند تا بتوانند بارهای وزن را تحمل کنند، به اندازه کافی انعطاف پذیر باشند تا بدون شکستگی، فشار را تحمل کنند و بتوانند در صورت لزوم به آرامی در برابر یکدیگر حرکت کنند.
- آنها باید بتوانند قدرت و شکل خود را برای مدت طولانی حفظ کنند.
تثبیت ایمپلنت
روشهای مختلفی برای اتصال یا چسباندن ایمپلنتهای زانو به استخوان وجود دارد.
- تثبیت سیمانی. ایمپلنتها معمولاً با یک سیمان استخوانی با قابلیت پخت سریع (پلی متیل متاکریلات) در جای خود نگه داشته میشوند.
- تثبیت بدون سیمان. ایمپلنتها میتوانند روی استخوان قرار بگیرند. این نوع تثبیت به رشد استخوان جدید در سطح ایمپلنت متکی است. ایمپلنتهای بدون سیمان از مادهای ساخته شدهاند که رشد استخوان جدید را جذب میکند. اکثر آنها بافت یا پوشش داده میشوند تا استخوان جدید در واقع در سطح ایمپلنت رشد کند.
- تثبیت هیبریدی. در تثبیت هیبریدی برای تعویض کامل زانو از ترکیب روش سیمانی و بدون سیمان استفاده میشود.
جراح شما قبل از تصمیم گیری در مورد اجزاء و تثبیت، وضعیت را به دقت ارزیابی میکند. در صورت داشتن سؤال با جراح خود تماس بگیرید.
طرحهای ایمپلنت زانو
برای سهولت بیشتر، زانو به دلیل توانایی خم و راست شدن مانند درب لولایی، به عنوان یک مفصل لولا در نظر گرفته میشود. در واقعیت، زانو بسیار پیچیدهتر است، زیرا سطوح استخوانی در واقع غلت میخورند و با خم شدن زانو میلغزند.
طرحهای فعلی ایمپلنت پیچیدگی مفصل را تشخیص میدهند و حرکت یک زانوی معمولی را بیشتر تقلید میکنند. به عنوان مثال، رباطها مفصل را در یک زانوی سالم ثابت نگه میدارند. برخی از طرحهای ایمپلنت رباطهای خود بیمار را حفظ میکنند، در حالی که برخی دیگر جایگزین آنها میشوند.
تولیدکنندگان متعددی ایمپلنت زانو را تولید میکنند و امروزه بیش از 150 طرح در بازار وجود دارد. اگرچه تولیدکنندگان مختلف ایمپلنتهای خود را برای عموم به بازار عرضه میکنند، و در حالی که جراحان ممکن است ترجیحی برای یک ایمپلنت خاص داشته باشند، شواهد محکمی مبنی بر برتری یک برند یا طرح از سایرین از نظر عملکرد یا طول عمر وجود ندارد. هر طرح مزایا و معایبی دارد که باید با جراح خود در میان بگذارید.
طرحهای تثبیتشده خلفی در مقابل طرحهای صلیبی نگهدارنده
طرحهای تثبیت شده خلفی: در این طرح، رباطهای صلیبی برداشته شده و قسمتهایی از ایمپلنت جایگزین رباط متقاطع خلفی (PCL) میشود.
در ایمپلنتهای تثبیت شده خلفی، جزء رانی دارای یک سطح برجسته با یک عقب رفتگی داخلی است که در یک نوار مخصوص (به نام بادامک) در قسمت استخوان ران قرار میگیرد. این اجزا با هم کار میکنند تا کاری را که PCL انجام میدهد تقلید نمایند: از لغزش بیش از حد استخوان ران به سمت جلو روی استخوان ساق پا وقتی زانوی خود را خم میکنید جلوگیری میکند.
انواع خاصی از طرحهای تثبیتشده خلفی دارای یک ستون فوقالعاده بزرگ هستند که به جایگزینی برای عملکرد رباطهای جانبی داخلی و جانبی نیز کمک میکند.
طرحهای نگهدارنده صلیبی: همانطور که از نام آن پیداست، PCL با این طرح ایمپلنت حفظ میشود (رباط صلیبی قدامی [ACL] برداشته میشود). ایمپلنتهای نگهدارنده صلیبی دارای ستون مرکزی و طراحی بادامک نیستند. این ایمپلنت ممکن است برای بیماری که PCL آن به اندازه کافی سالم است مناسب باشد تا بتواند به تثبیت مفصل زانو ادامه دهد.
در حال حاضر، هیچ تحقیقی وجود ندارد که نشان دهد ایمپلنتهای تثبیتشده خلفی نسبت به ایمپلنتهای نگهدارنده صلیبی دوام بیشتری دارند یا نتایج بهتری ارائه میدهند یا برعکس.
تکیه گاه متحرک در مقابل ایمپلنتهایی با تکیه گاه ثابت
خواه ایمپلنتهای زانو را ثابت کرده و یا دارای طرحهای صلیبی نگهدارنده باشند، میتوانند به عنوان تکیه گاههای متحرک یا ثابت طبقه بندی شوند.
ایمپلنتهای تکیه گاه ثابت در این طرح، پلی اتیلن بخش ران را محکم به ایمپلنت فلزی زیر آن متصل می گنند. سپس قسمت استخوان ران روی این سطح بالشتک شده میغلتد.
ایمپلنتهای تکیه گاه متحرک. در یک زانوی متحرک که به عنوان سطح چرخان نیز شناخته میشود، وارد کردن پلی اتیلن میتواند در فواصل کوتاهی در داخل سینی فلزی رانی بچرخد. به گونهای طراحی شده که به بیماران اجازه میدهد چند درجه چرخش بیشتری به سمت داخلی و کنار زانوی خود داشته باشند.
هر دو طرح ثابت و متحرک دارای مزایا و معایب نظری زیادی هستند. با این حال، پس از بیش از 20 سال تحقیق در مورد هر طرح، هیچ یک از طرحها برتری خود را بر دیگری ثابت نکرده است. اگر در مورد ایمپلنتهای ثابت یا متحرک سوالی دارید با جراح خود صحبت کنید.
طرحهای نگهدارنده دو رباط صلیبی
در اکثر روشهای تعویض کامل زانو، ACL برداشته میشود تا امکان قرارگیری دقیق ایمپلنت فراهم شود. در طرحهای نگهدارنده دو صلیبی، هر دو ACL و PCL حفظ میشوند. منطق این نوع طراحی این است که با حفظ هر دو رباط، زانو عملکرد خود را داشته باشد و شبیه یک زانوی تعویض نشده عمل کند.
اجزای نگهدارنده دو رباط صلیبی نسبتاً جدید هستند و هنوز هیچ مطالعهای با کیفیت بالا وجود ندارد که مزایای خاص این طراحی را نشان دهد.
ایمپلنتهای تک بخشی
اگرچه تعویض کامل مفصل زانو رایجترین روش است، برخی از افراد میتوانند فقط از تعویض جزئی زانو بهره مند شوند.
اگر فقط یک قسمت از مفصل زانو آسیب دیده باشد، میتوان از ایمپلنتهای کوچکتر (تعویض تک جزئی زانو) برای ترمیم آن قسمت استفاده کرد).
اگر تعویض تک جزئی زانو انجام شود، فقط قسمت آسیب دیده زانو تعویض میشود.
قیمت ایمپلمنت زانو
هزینه خرید ایمپلمنت زانو با توجه به نوع برند متفاوت است، و با توجه به اینکه اکثر ایمپلنت های با کیفیت از برندهای آلمانی و آمریکایی هستند با قیمت روز دلار محاسبه می شوند. معمولا جراح زانو شما را در این زمینه راهنمایی میکند، لازم به ذکر است که هزینه جراحی از هزینه خرید ایمپلنت جدا می باشد.